Màu sắc với cảnh sắc
Cảnh sắc là gì? Màu sắc với cảnh sắc trong hội họa có mối liên kết nào? Chúng góp phần gì trong biểu cảm nghệ thuật? Hãy tham khảo bài viết này để hiểu thêm.
1. Đặt vấn đề.
- Cảnh sắc là những yếu tố môi trường tác động lên chủ thể, nó thuộc về thị giác. Như vậy thì chủ thể và cảnh sắc là hai khái niệm khác nhau nhưng tồn tại song song. Khi biểu đạt chủ đề thì ánh sáng, màu sắc, các yếu tố không gian sẽ do cảnh sắc quyết định. Như vậy cùng một chủ đề nhưng biểu đạt khác nhau là do người nghệ sĩ mong muốn thể hiện với một cảnh sắc như thế nào. Yếu tố đầu tiên chịu ảnh hưởng của cảnh sắc là màu sắc. Lấy một ví dụ: Bạn đã thấy một bức tranh hoàng hôn có màu tím chưa, trong khung cảnh này người họa sĩ thêm một chủ thể màu cam. Lúc này những cảm xúc gam màu hoàng hôn mang lại, hay sự nổi bật của chủ thể là ý đồ ở cá nhân người họa sĩ muốn thể hiện.
- Con người, màu sắc và cảnh sắc có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, cụ thể là màu sắc từ cảnh sắc tác động trực tiếp đến giác quan thị giác của chúng ta. Từ đó mang đến cho mình những cung bậc cảm xúc khác nhau. Bạn có tin rằng màu sắc trong cảnh sắc làm thay đổi suy nghĩ, đời sống của mỗi chúng ta không? Hãy cùng mình tìm hiểu nhé?
2. Màu sắc trong cảnh sắc bốn mùa
- Nhờ có mặt trời tạo ra hiện tượng khúc xạ ánh sáng giúp chúng ta nhận biết được màu sắc của những sự vật xung quanh. Phân tích từ những hiện tượng lớn ta cùng nhau xem thử màu sắc của các mùa trong năm sẽ như thế nào nhé!
- Mùa xuân bắt đầu một năm mới cảnh sắc tự nhiên với muôn ngàn loài cây, loài hoa đơm bông kết trái, khoác lên mình muôn vàng sắc màu sặc sỡ. Đường phố cũng ngập tràn trong những màu sắc rực rỡ. Thực tế này cảnh sắc mùa xuân mang đến đầy đủ các gam màu tươi sáng như: Đỏ, cam, vàng,…Trực tiếp mang lại cho chúng ta cảm xúc tươi vui và lạc quan, mang lại sự hân hoan và hy vọng phát triển trong năm mới.
- Mùa hạ gắn liền với sự ấm áp, sôi động với cảnh sắc tràn ngập ánh sáng. Bầu trời trong mùa hạ thường có màu xanh đậm và trong vắt, với những đám mây trắng hòa cùng những tia nắng mặt trời mạnh mẽ. Vào hạ là thời điểm hoa nở rộ: Hoa hồng, hoa cúc, hoa dã quỳ,… thi nhau đua sắc; Cùng màu xanh của cây cối phát triển tươi tốt tạo nên một bức tranh thiên nhiên rực rỡ. Tổng thể cảnh sắc mùa hạ là sự kết hợp hài hòa các gam màu tươi sáng đầy sức sống: Vàng, cam, xanh, tím,…mang lại một nguồn năng lượng tích cực to lớn, tạo cảm hứng thúc đẩy sự vận động và vươn lên ở mỗi cá nhân chúng ta.
- Đã quá sôi động ở mùa hạ, đến với mùa thu, ta hãy cùng lắng động lại một xíu nhé! Cảnh sắc mùa thu được xem là đẹp và lãng mạn nhất. Cởi bỏ chiếc áo xanh hy vọng mùa hạ, giờ đây mùa thu sẽ khoác lên mình chiếc áo mới vàng cam ấm áp hơn. Ánh sáng lúc này thường có màu vàng đậm hơn so với mùa hè. Ánh nắng mặt trời buổi sáng và hoàng hôn không còn quá gây gắt tạo ra một không gian lãng mạn và tĩnh lặng. Cây lá từ từ mất đi lớp vỏ xanh chuyển sang màu vàng, cam, đỏ và nâu. Mặt nước ở các con sông và hồ được phản chiếu bởi ánh sáng mặt trời và màu sắc của lá cây, tạo ra những hình ảnh lung linh và cuốn hút. Thực tế chúng ta phải công nhận rằng màu sắc của cảnh sắc mùa thu mang lại vẻ đẹp nhẹ nhàng, yên bình. Trao đến ta cảm xúc bồi hồi và sự bay bỗng là một chất xúc tác đem lại những cảm hứng sáng tác tuyệt vời.
- Đã qua những nốt thăng, mùa đông là một nốt trầm tĩnh lặng. Ở Việt Nam thật sự ta rất khó chiêm ngưỡng được vẻ đẹp của tuyết trắng mùa đông trừ các tỉnh phía Bắc như: Lạng Sơn, Cao Bằng, Lào Cai,… Những hình ảnh cây cối dần vơi hết lá, ánh sáng yếu hòa trong màn sương lạnh lẽo là minh chứng rõ rệt báo hiệu mùa Đông đến. Thời tiết tác động làm cho cảnh sắc mùa đông có gam màu lạnh như: Xanh, trắng, xám trắng; Đan xen với chút sắc màu nâu đậm của những thân cây trơ trọi hay một ít sắc đỏ cam của những quả hồng vừa kết trái. Tuy không sặc sỡ hay quá rực rỡ sắc màu cảnh sắc mùa Đông mang lại cảm xúc bình yên mà ở những mùa khác khó có được. Sắc màu cảnh sắc mang đến sự vui vẻ nhẹ nhàng, cảm giác bình yên khiến nhịp sống ta chậm lại và hướng đến những suy tư nhiều hơn.
3. Màu sắc trong cảnh sắc ban ngày
- Ta đã trải qua những cung bậc cảm xúc chung ở bốn mùa, gần hơn tí nhé màu sắc cảnh sắc ban ngày của chúng ta có gì nào?
- Hầu hết những vận động cuộc sống của chúng ta điều diễn ra vào ban ngày người đi học, người đi làm, người thì du lịch nghỉ dưỡng. Thị giác chúng ta sẽ kết nối với từng cảnh sắc xung quanh và có được cảm xúc riêng từ màu sắc của cảnh sắc đó mang lại. Các bạn học sinh, sinh viên đến trường vui cười bởi màu sắc tươi sáng, xanh đỏ tím vàng của hoa lá trong khuôn viên trường. màu sắc còn ở ngay trên những trang phục màu sắc sặc sỡ các bạn đang mặc rồi bỗng dưng phải trầm lặng, nghiêm túc lại khi trước mắt là bảng đen là trang giấy trắng. Đúng không nào? Đấy, màu sắc cảnh sắc đang tác động trực tiếp và mang đến cho ta sự vui tươi hay sự tĩnh lặng bằng những gam màu quen thuộc. Từng thời điểm khác nhau ta sẽ nhìn thấy bầu trời trong xanh, mây trắng, mặt trời vàng chói, cây lá xanh ngát, ….màu sắc sẽ cho ta cảm xúc vui buồn trọn vẹn.
( Hình ảnh cảnh sắc tự nhiên ban ngày. Màu sắc tươi vui làm sinh động các hình ảnh chú chó tinh nghịch đùa giỡn bên hồ nước. Mặt nước phản chiếu những đám mây xanh ngắt, tạo ra sự lung linh vui nhộn. “Khóa học Đom Đóm Xanh – The R’art School” )
4. Màu sắc trong cảnh sắc ban đêm
- Màu sắc cảnh sắc ban ngày đa dạng là vậy đến với cảnh sắc về đêm thì sao nhỉ? Đơn giản, nhẹ nhàng. Cũng đúng thôi, ban đêm nhịp sống bắt đầu chậm lại, cảnh sắc lúc này đôi khi chỉ là một ánh đèn đường phản chiếu lên ô cửa sổ nhỏ. Mặt trời khuất bóng màn đêm bao trùm bởi gam màu xanh đen được điểm tô bằng sắc vàng của ánh trăng hay những vì sao nhỏ. Màu sắc tuy ít nhưng mang lại cảm xúc rất đặc biệt, sự bình yên, sâu lắng. Bên cạnh đó cảnh sắc ban đêm ở đô thị là kết hợp độc đáo giữa những ánh đèn màu sắc lung linh với màn đêm xanh thẫm. Sắc cam hay đỏ, tím, vàng từ đèn đường, biển quảng cáo cho ta hòa vào bức tranh sắc màu rực rỡ với cảm xúc vui tươi nhưng lãng mạn, nhẹ nhàng khác với cảnh sắc ban ngày.
(Thực tế cho ta thấy cảnh sắc bao gồm cả những cảnh vật nhân tạo. Hình ảnh đèn đường, ánh trăng soi rọi cho cả một con phố rực rỡ và ấm cúng “Khóa học Đom Đóm Xanh – The R’art School” )
5. Màu sắc với cảnh sắc trong hội họa
- Không nhất thiết mình phải là một họa sĩ, đôi khi ta là một người thích vẽ muốn vẽ nên những bức tranh có cảm xúc. Hiểu về ánh sáng của từng cảnh sắc khác nhau, thì giờ đây việc vẽ sẽ đơn giản hơn. Qua những hiện tượng màu sắc ta đã cùng nhau phân tích, ta hãy chọn vẽ những chủ đề yêu thích sau đó thể hiện những gam màu phù hợp, nói lên cảm xúc từ cảnh sắc mang lại.
- Mong muốn tạo ra cảnh sắc rực rỡ, tràn đầy sức sống bạn hãy lựa chọn những gam màu nóng như: Đỏ, cam, vàng. Hay bạn muốn bức tranh mình là tia hy vọng là sự đổi mới đơn giản ta sẽ chọn thể hiện bằng gam màu xanh nhẹ nhàng. Mỗi người sẽ có cảm xúc khác nhau màu sắc sẽ là phương tiện giúp bạn cân bằng và thể hiện được rõ ràng hơn tình cảm của mình vào một tác phẩm hội họa. Đừng quá khô cứng khi chỉ dùng những màu nguyên. Ví dụ cùng là một khung cảnh hoàng hôn, mình muốn cảnh sắc này phải rực rỡ thấy được vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên, lúc này mình sẽ chọn gam màu nóng có sắc độ đậm: Đỏ, cam đỏ, vàng cam. Ngược lại, bạn muốn khung cảnh hoàng hôn với sự lãng mạn, bình yên, cũng chỉ với gam màu đó, bạn hãy tạo ra những sắc thái màu sắc mới hay giảm nhẹ sắc độ màu bằng cách sử dụng thêm màu trắng. Bây giờ bạn có thể tạo nên gam màu: Vàng cam, vàng nhạt; Hay điểm thêm chút xanh nhạt để cảnh sắc hoàng hôn trong trẻo, nhẹ nhàng hơn.
- Tạm gạt đi những cảm xúc dưới ánh mặt trời nhé, ở đây có bạn nào thích cảnh sắc về đêm giống mình không. Không cần quá nhiều màu sắc với mình một đóm lửa đỏ hồng, những tàn lửa vàng cam hòa với sắc xanh thẫm của tán thông già cũng đủ đem lại cho mình cảm xúc khó tả. Vì là cảnh sắc đặc biệt, không dùng quá nhiều màu nên bạn hãy từ từ điều chỉnh sắc thái và sắc độ của màu sắc vào buổi đêm thật tinh tế, diễn tả được cảm xúc mình muốn truyền tải nhé.
- Mình đã cùng nhau gửi gắm cảm xúc nuôi dưỡng cho bức tranh của mình, thì ta xứng đáng nhận lại được chút gì đó từ hội họa chứ. Dĩ nhiên rồi các bạn, hãy quay lưng với cảnh sắc làm ta buồn bã, hay mang những cảm xúc tiêu cực. Vẽ ra một khung cảnh bạn thích nhất, thả vào đó những gam màu tươi sáng, những gam màu mang đến sự hy vọng, động lực vươn lên. Hãy hòa mình vào thế giới mình đã vẽ ra, lấy về những cảm xúc tích cực, tiếp tục với cuộc sống tươi đẹp hiện tại.
( Cảnh sắc được tác giả sáng tác với gam màu riêng nhằm thể hiện ý tưởng, cảm xúc đặc biệt của tác phẩm. Nhìn vào ta dễ dàng hiểu được nội dung bức tranh, màu sắc cảnh sắc góp phần tạo sự kịch tính của trận chiến. Qủa thật màu sắc góp phần quan trọng thể hiện rõ nét ý nghĩa tác phẩm hội họa )
6. Lời kết tạm.
- Màu sắc, cảnh sắc và thị giác là sự kết hợp không thể tách rời. Màu sắc thể hiện vẻ đẹp của những đặc điểm nổi bật thuộc về cảnh sắc. Thông qua thị giác chúng ta hình thành những xúc cảm đặc biệt. Hiểu được những điều này, giờ đây để tự mình vẽ nên một bức tranh có cảm xúc sẽ thật sự đơn giản hơn. Muốn tìm thêm sự mới mẻ từ sự quan sát thực tế, chúng ta cần sự tự tin lựa chọn sáng tạo những gam màu đặc biệt cho riêng mình. Hãy bắt đầu từ điều đơn giản tạo ra một sắc thái màu mới từ hai màu cơ bản. Tăng giảm sắc độ bằng cách sử dụng màu trắng, màu đen, mà những điều này mình đã cùng nhau chia sẻ từ bài viết trước rồi, đúng không nào! Ánh sáng tác động tới màu sắc như thế nào?
- Sự bắt đầu chưa bao giờ là muộn, hãy cho đi và nhận lại những cảm xúc tự nhiên với những điều bình thường nhất. Thông qua hội họa mình đã có những cảm xúc thú vị với cảnh sắc xung quanh và mình muốn lan tỏa điều này với các bạn. Ở góc nhìn rộng hơn trong nền giáo dục hội họa, mình muốn những bạn có độ tuổi nhỏ sớm cảm nhận và thể hiện được cảm xúc với cảnh sắc trong cuộc sống hằng ngày thông qua màu sắc. Chương trình Đom đóm xanh đã xây dựng hướng đến các bạn nhỏ, cung cấp cho các bạn kiến thức và phương thức biểu đạt phù hợp với sự phát triển. Sẽ còn nhiều điều thú vị trong hội họa mà mình muốn chia sẻ với mọi người ở những bài viết khác, hãy cùng nhau tạo niềm vui trong cuộc sống các bạn nhé!
Sài Gòn, 23/02/2024
Phước Sang – Giảng viên The R’art School
Cảm xúc xây dựng khóa học “Đom đóm xanh”
5
1
đánh giá
Đánh giá bài viết
